Onderzoek luchtoorlog boven Den Haag 1940-1945 richt zich ook op Statenkwartier
Door Menno de Groot
Het Gemeentearchief is een onderzoek gestart naar de luchtoorlog boven Den Haag 1940-1945. Het gaat hierbij om de gevolgen voor het stadsbeeld. Op het Statenkwartier zijn twee V2’s neergestort (Stadhouderslaan en Willem de Zwijgerlaan e.o.) .
Van ongeveer één op de twaalf raketten mislukte de lancering.
Jacob Hopstraat naar Antonie Duyckstraat
Op tenminste elf plaatsen stortten V2-raketten neer, deels op het bebouwde en bewoonde gedeelte van Den Haag. De 1000 kilogram zware springlading richtte bij het neerkomen grote verwoestingen aan. Bij voortijdig neerstortende raketten versterkte de brandstof het verwoestend effect aanzienlijk. Omdat een vallende raket minder diep in de bodem sloeg, dan bij een normaal treffen op het doel aan het einde van de ballistische baan, was het oppervlak van de vernieling groter. In een enkel geval bleef de gevechtskop van een neerstortende, of in de lucht ontploffende raket intact.
Als direct gevolg van de mislukte raketlanceringen kwamen ten minste 60 inwoners van Den Haag om het leven en raakten er 126 gewond. Een groot aantal woonhuizen werd verwoest of zodanig zwaar beschadigd, dat ze later als onbewoonbaar moesten worden gesloopt. Van meer dan 6000 woningen waren de ruiten gesprongen. Ogenschijnlijk is dit een geringe schade doch er was nauwelijks glas beschikbaar om de ruiten te herstellen, zodat veel huizen provisorisch dichtgetimmerd moesten worden. In de strenge hongerwinter, toen brand- en lichtstoffen schaars waren, betekende dit een groot ongemak voor de getroffen bewoners.
Jacob Hopstraat 2017
Het Statenkwartier 2x getroffen
De Willem de Zwijgerlaan werd twee maal getroffen door een neerstortende V2-raket. De eerste raket viel vermoedelijk omstreeks 31 december 1944 aan de zijde van de Jacob Hopstraat. De tweede raket stortte waarschijnlijk omstreeks 8 februari 1945 neer tussen de Antonie Duyckstraat en de Van den Eyndestraat. Omdat de Willem de Zwijgerlaan als “Sperrgebiet” ontruimd was vielen er geen Nederlandse slachtoffers.
Heeft u informatie of kent u iemand die dat heeft? Neem contact op!
Heeft u informatie over dit aspect van de geschiedenis van het Statenkwartier of kent u wellicht zo’n ‘kenner’?
Neem contact op met de afdeling Monumentenzorg en Welstand, t.a.v.dhr. H. Ambachtsheer: monumentenzorg@denhaag.nl
of stuur een bericht naar de Statenkoerier: statenkoerier@statenkwartier.net
Met dank aan http://www.V2platform.nl vanwaar deze tekst is overgenomen.
Willem de Zwijgerlaan met links Jacob Hopstraat
Willem de Zwijgerlaan 2017
Deze flats werden omstreeks 1950 gebouwd op de plaats van de verwoeste herenhuizen. Ik woonde zelf van 1960 tot 1981 in het soortgelijke flatgebouw in de Antonie Duyckstraat, gebouwd door de gebroeders Van Harlingen in 1950. In het gemeente-archief van Den Haag vond ikstukken waaruit blijkt dat eigenaren van de herenhuizen ondanks herbouwrechten (de verwoeste panden met ondergrond werden onteigend om herbouw mogelijk te maken en de onteigenden kregen herbouwrechten en een uitkering uit het fonds materiële oorlogsschade) herbouw van herenhuizen financieel niet rondkregen omdat hypotheek niet mogelijk was.
Van een inmiddels overleden bewoonster van de Jacob Hopstraat, die daar al vóór de oorlog woonde, hoorde ik dat de brandstof van de neergestorte V2 enkele dagen brand veroorzaakte. Alleen de brandkast van een dokter heeft de brand doorstaan.
In de Antonie Duyckstraat en de Willem de Zwijgerlaan ontbreken enkele huisnummers als gevolg van de nieuw gebouwde appartementsgebouwen.
Ik heb gewoond in een van de verwoeste huizen aan de Anthonie Duyckstraat (nr.76.)
We werden op tijd gewaarschuwd dat we moesten vertrekken. Er was niets van ons mooie huis over.